Het saldo van de bijstellingen in deze slotwijziging inclusief de mutaties in de reserves bedraagt € 11,656 miljoen voordelig. Dit saldo bestaat uit lagere baten ad € 2,584 miljoen en lagere lasten ad € 14,240 miljoen, na mutaties van de reserves. In de tabel op de volgende pagina zijn deze bedragen terug te vinden op de onderste regel in de kolommen "Bijstelling slotwijziging Baten" en "Bijstelling slotwijziging Lasten".
De tabel op de volgende pagina 'Van zomernota tot slotwijziging' laat op totaalniveau het verloop zien van de begroting van de zomernota tot aan deze slotwijziging. De beginstand bestaat uit de begroting na de Zomernota 2024 en de administratieve aanpassingen op de begroting voorafgaand aan deze slotwijziging. Hierdoor zijn er mogelijk kleine verschillen tussen de programma's in de bijgestelde begroting uit de zomernota en beginstand van de begroting in de slotwijziging. Het totaalbeeld is echter ongewijzigd.
Van zomernota tot slotwijziging
Programma | Zomernota | Zomernota | Zomernota | Slotwijziging | Slotwijziging | Bijgestelde begroting | Bijgestelde begroting | Bijgestelde begroting | Realisatie t/m 30 sept | Realisatie t/m 30 sept | Realisatie t/m 30 sept |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Baten | Lasten | Saldo | Baten | Lasten | Baten | Lasten | Saldo | Baten | Lasten | Saldo | |
1 Ruimtelijke Ontwikkeling | 5.484 | -33.958 | -28.474 | -542 | 755 | 4.942 | -33.203 | -28.261 | 73 | -24.950 | -24.877 |
2 Landelijk gebied | 8.923 | -84.656 | -75.733 | 5.649 | 3.830 | 14.572 | -80.826 | -66.253 | 1.819 | -59.027 | -57.208 |
3 Bodem, water en milieu | 6.948 | -41.788 | -34.840 | 2.369 | 1.365 | 9.317 | -40.423 | -31.106 | 782 | -24.656 | -23.874 |
4 Energietransitie | 1.275 | -13.377 | -12.102 | 1.000 | 669 | 2.275 | -12.708 | -10.433 | 0 | -8.495 | -8.495 |
5 Bereikbaarheid I - Algemeen | 2.630 | -101.717 | -99.088 | -354 | 8.536 | 2.276 | -93.181 | -90.906 | -73 | -56.467 | -56.541 |
6 Bereikbaarheid II - Openbaar Vervoer | 36.171 | -202.070 | -165.899 | -7.919 | -1.515 | 28.252 | -203.585 | -175.333 | 15.244 | -170.704 | -155.460 |
7 Cultuur en erfgoed | 1.279 | -43.762 | -42.483 | -1.079 | 4.096 | 200 | -39.666 | -39.466 | 14 | -26.588 | -26.574 |
8 Economie | 1.930 | -14.432 | -12.502 | 0 | 1.005 | 1.930 | -13.427 | -11.497 | 361 | -10.039 | -9.677 |
9 Bestuur | 473 | -20.633 | -20.161 | 216 | -303 | 689 | -20.936 | -20.248 | 407 | -13.728 | -13.321 |
10 Overzicht Overhead | 3.649 | -68.518 | -64.870 | 0 | -7.212 | 3.649 | -75.731 | -72.082 | 3.796 | -50.342 | -46.546 |
Totaal programma's | 68.761 | -624.911 | -556.149 | -660 | 11.226 | 68.101 | -613.685 | -545.583 | 22.422 | -444.996 | -422.573 |
Algemene middelen | 496.717 | -6.314 | 490.403 | 24.838 | 5.879 | 521.555 | -435 | 521.120 | 364.437 | -216 | 364.221 |
Saldo voor bestemming | 565.478 | -631.225 | -65.747 | 24.178 | 17.105 | 589.656 | -614.120 | -24.463 | 386.859 | -445.212 | -58.353 |
Mutaties reserves | 127.739 | -53.098 | 74.641 | -26.763 | -2.865 | 100.976 | -55.963 | 45.014 | 38.154 | 0 | 38.154 |
Saldo begroting | 693.217 | -684.323 | 8.895 | -2.584 | 14.240 | 690.633 | -670.082 | 20.550 | 425.013 | -445.212 | -20.199 |
Overzicht voorgestelde wijzigingen
Onderstaand overzicht toont de financiële bijstellingen in deze slotwijziging met een voor- of nadelig financieel effect groter dan € 250.000 in 2024. Een voordelig effect ontstaat door hogere baten, of lagere lasten. Nadelige effecten zijn lagere baten of hogere lasten. In de toelichtingen per beleidsdoel bij de programma’s worden deze bijstellingen en de mutaties kleiner dan € 250.000 nader toegelicht.
Categorie | Bijstellingen met een voordelig effect > € 250k | Programma | Bedrag (€ 1.000) |
|---|---|---|---|
A | Septembercirculaire 2024 provinciefonds | Algemene middelen | 21.621 |
O | Vrijval balansafwikkelverschillen Programma 5 | 5 | 2.447 |
A | Resultaat treasury | Algemene middelen | 2.235 |
A | Septembercirculaire 2024 provinciefonds - Decentrale Uitkering verbeteren toegankelijkheid OV | Algemene middelen | 1.020 |
O | Vrijval stelposten | Algemene middelen | 455 |
Divers | Overige mutaties met een voordelig effect < € 250k | Divers | 755 |
Voordelig effect op het saldo van baten en lasten | 28.533 | ||
Categorie | Bijstellingen met een nadelig effect > € 250k | Programma | Bedrag (€ 1.000) |
O | Overbesteding Beheer en onderhoud (vaar)wegen | 5 | -6.063 |
O | Overschrijding van de personele kosten Overhead | 10 | -5.950 |
O | Rijksbijdrage dekking indexeringstekort 2024 ANLb | 2 | -1.904 |
O | Rijksbijdrage verhoging natuurbeheer van 75% naar 84% | 2 | -1.112 |
O | Verbeteren toegankelijkheid OV | 6 | -1.020 |
O | Bijstelling bate verkoop bouwkavel | 7 | -512 |
O | Aanvalsplan Grutto | 2 | -316 |
Nadelig effect op het saldo van baten en lasten | -16.877 | ||
Saldo slotwijziging | 11.656 |
Bijstellingen met een voordelig effect
- De Septembercirculaire 2024 provinciefonds zorgt voor een voordelig financieel effect, met name als gevolg van het accres. Daarnaast is er een decentrale uitkering ontvangen betreffende het verbeteren van de toegankelijkheid openbaar vervoer. Via de Statenbrief ‘Septembercirculaire provinciefonds 2024 ’ bent u reeds geïnformeerd over de financiële effecten van de septembercirculaire.
- Diverse transitorische verplichtingen in programma 5 zijn niet geheel benut en vallen conform de afrekenregels vrij naar de algemene middelen.
- De verwachte rentelasten voor twee afgesloten kasgeldleningen zijn verlaagd. Tegelijkertijd is de rentevergoeding voor schatkistbankieren opgehoogd. Deze voordelige effecten worden verrekend met de algemene middelen.
- De stelpost contracten en de stelpost subsidies vallen vrij ten gunste van de algemene middelen.
Bijstellingen met een nadelig effect
- De overbesteding Beheer en onderhoud (vaar)wegen wordt veroorzaakt door een geprognosticeerde overschrijding bij vast onderhoud Wegen, variabel onderhoud (Vaar)wegen en studielasten. De overbesteding wordt met name veroorzaakt omdat bij de begroting van het variabele onderhoud is uitgegaan van 80% dekking. Een gedeelte kan worden gedekt uit de reserve beheer en onderhoud. Het overige komt ten laste van het begrotingssaldo.
- De overschrijding van de personele kosten op Overhead heeft 2 hoofdoorzaken:
1. Meer uitgaven op de beschikbare formatie (met name door ziekte en inzet duurdere inhuur).
2. We hebben meer mensen aangenomen/ingehuurd dan er aan formatie en budget beschikbaar is.
Dit is het gevolg van het feit dat op vele overheadtaakvelden extra personele inzet of duurdere inhuur nodig is gebleken, om diensten te leveren aan de gehele provinciale organisatie. Voor een nadere duiding van deze overschrijding, zie de toelichting bij beleidsdoel 10.1.
- In de Septembercirculaire 2024 is door het Rijk via een taakmutatie extra budget beschikbaar gesteld als bijdrage ter dekking van het indexeringstekort 2024 Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb). De baten zijn toegevoegd aan de algemene middelen en de lasten worden begroot bij Natuurbeheer.
- In de Septembercirculaire 2024 is voor de periode 2024 tot en met 2030 door het Rijk via een taakmutatie jaarlijks extra budget beschikbaar gesteld ter zake de verhoging van de vergoeding van het natuurbeheer van 75% naar 84%. De baten zijn toegevoegd aan de algemene middelen en de lasten worden begroot bij Natuurbeheer.
- De decentralisatie-uitkering inzake het verbeteren van de toegankelijkheid openbaar vervoer, die via de Septembercirculaire 2024 van het Rijk is ontvangen, is toegevoegd aan de algemene middelen. De lasten worden begroot op het programma openbaar vervoer.
- De baat uit de verkoop van een bouwkavel is in 2023 gerealiseerd, terwijl deze in 2024 stond begroot. De begrote baat wordt in 2024 afgeraamd ten laste van de algemene middelen.
- In de Meicirculaire 2023 en 2024 is voor de periode 2023 tot en met 2027 door het Rijk via een taakmutatie extra budget beschikbaar gesteld voor het realiseren van het programma "Aanvalsplan Grutto". De baten zijn toen toegevoegd aan de algemene middelen en de lasten worden nu begroot bij Natuurbeheer.
In de programmaverantwoording van hoofdstuk 3 zijn op het niveau van de beleidsdoelen alle bijstellingen met een effect op de begroting toegelicht.
Overzicht verwachte ontwikkeling van de reserves
Onderstaand overzicht laat het verloop van onze reserves zien in het jaar 2024. De stand per 1-1-2024 is eindstand van de Jaarrekening 2023. De resultaatbestemmingen uit de Jaarstukken 2023 zijn in de tabel als aparte kolom gepresenteerd. Daarnaast zijn per reserve ook alle overige toevoegingen en onttrekkingen in 2024 zichtbaar gemaakt. Dit is inclusief de reservemutaties die in deze slotwijziging zijn voorgesteld.
Ten tijde van het opstellen van deze slotwijziging wordt er nog gewerkt aan het beoordelen van de bestemmingsreserves, waaronder het volmaken van de bestedingsplannen. Uw Staten ontvangen deze informatie uiterlijk bij de Jaarrekening 2024.
Verloopoverzicht reserves | Saldo | Resultaat-bestemming 2023: | Resultaat-bestemming 2023: | Toevoe-gingen | Onttrek-kingen | Prognose |
|---|---|---|---|---|---|---|
a. Algemene reserves | ||||||
Saldireserve | 131.529 | 4.679 | 17.864 | 3.469 | 13.840 | 107.973 |
Reserve Weerstandsvermogen | 45.000 | - | 3.200 | - | - | 41.800 |
Subtotaal a. | 176.529 | 4.679 | 21.064 | 3.469 | 13.840 | 149.773 |
b. Bestemmingsreserves | ||||||
Afwaardering aandelen deelnemingen | 6.000 | - | - | 3.000 | - | 9.000 |
Beheer en Onderhoud Openbaar vervoer | 4.513 | - | - | - | - | 4.513 |
Beheer en Onderhoud (vaar)wegen | 3.664 | - | - | - | 3.664 | 0 |
Cofinancieringsfonds | 22 | - | - | - | - | 22 |
Egalisatie Bodemsanering | 4.265 | - | - | - | 1.177 | 3.088 |
Energietransitie | 4.023 | - | - | 4.750 | 1.564 | 7.209 |
Gebiedsprocessen Stikstof | 23.792 | - | - | - | 2.275 | 21.517 |
Res. Groen groeit mee | 6.000 | - | - | - | 439 | 5.561 |
Groot onderhoud Huisvesting | 3.997 | - | - | - | 800 | 3.197 |
Hart vd Heuvelrug/Vliegbasis Soesterberg | 6.418 | - | 99 | - | 2.797 | 3.522 |
IGP/RAP | 2.000 | - | - | - | 1.589 | 411 |
Investeringsfonds Provinciaal erfgoed | 2.813 | - | - | 700 | 1.200 | 2.313 |
Lastneming subsidies | 5.458 | - | - | 945 | 2.036 | 4.367 |
Meerjarige projecten | 24.453 | - | - | 8.612 | 8.040 | 25.025 |
Mobiliteitsprogramma | 98.630 | 550 | 1.380 | 4.696 | 16.247 | 86.249 |
OV Concessie | 25.657 | - | - | 8.800 | 10.273 | 24.184 |
Programma Landelijk gebied | 110.380 | 1.423 | - | 7.795 | 4.609 | 114.989 |
Realisatiestrategie Natuurvisie | 13.467 | 1.208 | - | - | 3.797 | 10.878 |
Fin. instrumenten Energietransitie | 0 | - | - | 1.250 | - | 1.250 |
Fonds ontwikkeling PU | 0 | - | - | 35 | 35 | 0 |
N.T.V.A. | 0 | - | - | 163 | 163 | 0 |
Rente kosten voorfinanciering | 0 | - | - | 3.888 | 3.888 | 0 |
Subtotaal b. | 345.552 | 3.181 | 1.479 | 44.634 | 64.593 | 327.295 |
Totaal (a + b) | 522.081 | 7.860 | 22.543 | 48.103 | 78.433 | 477.068 |
De mutaties aan de Saldireserve die in deze slotwijziging zijn voorgesteld lichten we hier toe:
- De Bikker-gelden uit het provinciefonds zijn bij de Zomernota 2024 tijdelijk gestort in de Saldireserve. Voorgesteld wordt om van deze storting een bedrag van € 22,437 miljoen toe te voegen aan de begroting van programma 6 Bereikbaarheid II – Openbaar vervoer.
- Een bedrag van € 1,25 miljoen te onttrekken aan de Saldireserve en te storten in de reserve Financieringsinstrumenten Energietransitie. Bij het vaststellen van de Zomernota 2024 is door uw Staten besloten tot het instellen van deze bestemmingsreserve en daarbij een bedrag te storten van € 1,25 miljoen ten laste van de Saldireserve.
Naast mutaties aan de Saldireserve worden er in de slotwijziging ook voorstellen gedaan die de bestemmingsreserves muteren.
Verloopstaat begrotingssaldo
De verloopstaat laat de ontwikkeling zien van het meerjarige begrotingssaldo. Het overzicht toont eerst het begrotingssaldo van de primitieve begroting 2024. Daarna de tussentijdse besluiten, bestaande uit de 1e en 2e begrotingswijziging 2024 en meerjarige effecten Slotwijziging 2023. Vervolgens de saldi van de Zomernota 2024, Kadernota 2025 en primitieve begroting 2025. Dit leidt tot het meerjarig begrotingssaldo voorafgaand aan deze slotwijziging. Daarbij opgeteld het saldo van de Slotwijziging 2024 laat het meerjarig begrotingssaldo na de slotwijziging zien.
Verloopstaat begrotingssaldo | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 |
|---|---|---|---|---|---|
(bedragen x € 1.000) | |||||
Primitieve begroting 2024 | 20.867 | 32.905 | 34.714 | 41.465 | 31.255 |
Tussentijdse besluiten | -17.734 | -30.191 | -27.342 | -20.986 | -17.302 |
Zomernota 2024 | 5.762 | -501 | 56 | -125 | 187 |
Kadernota 2025 | 0 | -2.346 | -7.001 | -19.815 | -4.881 |
Primitieve begroting 2025 | 0 | 133 | 6.163 | 7.007 | 16.199 |
Begrotingssaldo voor slotwijziging | 8.895 | 0 | 6.590 | 7.546 | 25.458 |
Slotwijziging 2024 | 11.656 | 17.884 | 22.326 | 22.903 | 23.638 |
Begrotingssaldo na slotwijziging | 20.551 | 17.884 | 28.916 | 30.449 | 49.096 |
Ontwikkelingen met meerjarig effect op begrotingssaldo
In deze slotwijziging zijn meerjarige bijstellingen opgenomen. Dat wil zeggen dat niet alleen de begroting van 2024, maar ook die van het jaar (of jaren) daarna wordt gemuteerd. De meeste van die mutaties zijn budgettair neutraal binnen een programma en beïnvloeden niet het begrotingssaldo. Uitzondering hierop is de meerjarige verwerking van de effecten van de Septembercirculaire 2024. Via de Statenbrief Septembercirculaire 2024 provinciefonds bent u reeds over deze meerjarige effecten geïnformeerd.